Van modderkruiper tot rivierkreeft: oeverlopers ontdekken wat er leeft in de Aa

HEESWIJK-DINTHER - Met schepnetten, zoekkaarten, waterharken en emmers struinen vrijwilligers de oevers af van de Kasteelmeander van de Aa bij Kasteel Heeswijk tijdens de Oeverlopersdag. Onder begeleiding van specialisten van Ravon, Floron en waterschap Aa en Maas brengen de oeverlopers deze zaterdagmiddag in kaart wat er zoal leeft en groeit in en langs het water. Tijdens de tweede editie van de Oeverloperdag werden weer mooie vondsten gedaan.

“Ja, ik heb iets gevangen!” Drie hoofden buigen zich over het visnet dat Mireille zojuist uit het water heeft getrokken. En er blijkt zowaar een kleine modderkruiper te kronkelen in het net van deze deelneemster aan Oeverloperdag. De modderkruiper gaat in een cuvet (soort glazen bak) zodat iedereen hem goed kan bekijken. Aangemoedigd door dit succes gaan alle visnetten snel weer het water in. Al snel krijgt de kleine modderkruiper gezelschap van andere soorten visjes. “Mijn vader wees mij op het berichtje over deze Oeverlopersdag”, vertelt Mireille, een jonge vrouw die in de omgeving woont. “Ik ben altijd een buitenkind geweest. Nu ik een baan heb vind ik het heerlijk om in mijn vrije tijd meer kennis van de natuur op te doen.”

Dynamisch Beekdal
Oeverlopers gaan de komende jaren onder meer de Kasteelmeander van de Aa bij Heeswijk monitoren. Het gebied is onderdeel van het Dynamisch Beekdal, waar waterschap Aa en Maas de natuur heeft hersteld. Oude meanders zijn weer aangesloten, zodat rivier de Aa meer ruimte heeft om te slingeren. En er zijn stuwen verwijderd waardoor vissen weer alle kanten op kunnen zwemmen.  Goed dus om hier een vinger aan de pols te houden en de komende jaren in de gaten te houden of de waterkwaliteit en de biodiversiteit inderdaad zijn verbeterd door deze herstelwerkzaamheden. En daarbij is de hulp van vrijwilligers hard nodig. 

Vrijwilligers zijn onmisbaar
Gedeputeerde Hagar Roijackers steekt deze middag ook de handen uit de mouwen. Ze benadrukte nog maar eens: “Wij zijn in Brabant nergens zonder vrijwilligers. Sinds de coronapandemie zijn veel meer mensen zich bewust van het belang van de natuur voor hun fysieke en mentale gezondheid. Maar de natuur en het water worden door ons ook zwaar belast. Er zijn professionals én vrijwilligers nodig die helpen met de zorg voor onze natuur en water. Of je nou graag met je poten in de modder staat of liever wat anders doet, veel of weinig tijd hebt, iedereen kan iets doen en zo kennis van de prachtige natuur die wij hier hebben vergroten.”

Samen biodiversiteit onderzoeken
Iedereen kan oeverloper worden, daar heb je alleen een gezonde dosis nieuwsgierigheid en liefde voor de natuur voor nodig. Als officiële oeverloper ‘adopteer’ je een beekdal dat je regelmatig onderzoekt en kun je meedoen aan cursussen en bijeenkomsten. “Oeverlopers biedt niet alleen een leuke en leerzame middag. De deelnemers helpen ons echt ook om het herstel van de biodiversiteit te onderzoeken”, zegt Ernest de Groot, lid van het dagelijks bestuur van waterschap Aa en Maas. “Zo kunnen we zien of de herstelwerkzaamheden effect hebben op de biodiversiteit in dit gebied.”

Rivierkreeft
Grote consternatie deze middag op de oever van de Aa. Want daar wordt een rode, Amerikaanse rivierkreeft van indrukwekkend formaat uit het water gevist door een van de vrijwilligers. Niet echt een soort die je verwacht in zo’n Brabantse beek. En zéker geen soort die je daar graag wilt hebben, klinkt het stellig uit de mond van Wiet van Bragt, adviseur invasieve soorten bij waterschap Aa en Maas. Hij bekijkt de spartelende kreeft met lede ogen. “We willen deze jongens zoveel mogelijk uit de Brabantse wateren houden. Maar hoe we dat gaan doen, is nog een hele puzzel.”

Nieuwe oeverlopers
De Oeverlopersdag in Heeswijk heeft in ieder geval weer een paar nieuwe vrijwilliger opgeleverd die officieel Oeverlopers gaan worden. Wil je ook oeverloper worden? Kijk dan op https://www.floron.nl/oeverlopers hoe je mee kunt doen.